İçindekiler
Bir gecede okyanusa batan efsanevi kıta Atlantis pek çok kişi tarafından bilinmektedir. Platon’a göre Atlantis, Herkül Sütunları’nın ötesinde” yer alan, Batı Avrupa ve Afrika’nın birçok kısmını fetheden ve Solon’un zamanından 9000 yıl önce Atina’yı fethetmeye çalışan, ancak başarılı olamayıp bir gecede okyanusa batan bir uygarlıktır. Platon’un diyaloglarında gömülü bir hikâye halinde olan Atlantis, genellikle Platon tarafından kendi politik teorilerini anlatmak için yaratılmış bir efsane olarak görülür. Platon’a göre bu kıta çok zengindi ve soylu insanlar tarafından yönetiliyordu. Bir felaket sonucu okyanusun sularına gömülmüştü. Kur’an’da atlantis “Ad Kavmi” olarak da anılır.
Şimdiye kadar Atlantis hakkında tüm bilinenler ve bilinmeyenleri 5 maddede derledik.
Atlantis’in Konumu
1. Atlantis’in konumunu aslında biliyoruz. 2011 yılında arkeolog Richard Freund ve ekibi, İspanya’nın Cadiz kentinde Atlantis imajında inşa edilen anıt şehirler buldu. Cadiz’in konumu, Platon’un metninde bahsedilen konumla eşleşiyor. Cadiz, Batı Avrupa’da ayakta kalmış olan en eski şehirlerden biridir. Yunan efsanelerine göre kentin tarihi M.Ö. 1100 yılında bile eskiye dayanmaktadır. Peki bunların önemi nedir? Eskiden kentin adı Gades’ti. Platon’un metninde Gadeirüs adında bir Atlantis prensinden bahsediliyor.
Atlantis İsmi Nereden Geliyor?
2. Atlantis ismi, bir yarı-tanrıdan geliyor. Atlantis’in adının, Atlantik Okyanusu’nda bulunmasından geldiği düşünülüyor. Ancak metin, deniz tanrısı Poseidon’un Atlantisli bir kadın olan Cleito’dan olan 10 erkek çocuğundan bahsediliyor. Hikayeye göre Poseidon, 10 oğlundan her birine Atlantis’in farklı kısımlarını paylaştırdı. Gadeirus, ikinci büyük oğluydu ve İspanya’da kendisine ait bir şehir vardı. Ancak en büyük oğlu olan Atlas hem ada ile hem de çevreleyen deniz ile adaştı.
Atlantis Sadece Bir Uygarlık mıydı?
3. Atlantis bir imparatorluktu. Atlantis denilince hepimizin kafasında oluşan görüntü mavi sularla çevrili yemyeşil bir ada oluyordur. Buna Atlantis ile ilgili şimdiye değin duyduğumuz kimi kulaktan dolma bilgiler ve izlediğimiz filmler de etkili oluyordur elbette. Ancak Platon, bu adada muhteşem bir imparatorluk olduğundan bahseder. Platon’a göre şehri çevreleyen 3 su hendeği ve bu hendeklerin arasında bulunan, şehri denize bağlayan bir kanal bulunur.
Atlantislilerin Bilgileri
4. Atlantisliler Amerika kıtasını biliyorlardı. Athanasius Kirche’in* kuzeyi ters gösteren Atlantis haritası, 1669. Metne göre bir Mısır Rahibi Solon’a, Atlantis’in diğer adalara giden bir yol olduğunu ve bu yolu kullanarak Atlas Okyanusu’nun diğer tarafına geçebileceğini söylemiştir. Bu sebeple Atlantis’in karşısında büyük bir kıta olduğu anlaşılabilmektedir. Buradan Antik Akdeniz İnsanları’nın Amerika’yı bildiği, hatta Amerika’ya geçtikleri düşünülebilmektedir.
Platon’un Atlantis İle İlgili Yazdıkları
5. Hikâyenin bir kısmı kaybolmuş durumda. Platon’un Atlantis ile ilgili 2 kitap yazdığı bilinmektedir. Bunlardan biri olan Timaeus’un eksiksiz bir versiyonunu mevcut ancak 2. kitap olan Critas’ın tam hali ne yazık ki bulunmamakta. Critas’ta Hermocrates adında bir kitaptan daha bahsediyor. Hermocrates’te ne mesaj verildiğini de elbette bilmiyoruz. Fakat askeri bir lider olan Hermocrates’in hayat hikayesinden bazı çıkarımlar yapıldığında Atlantis’in hikayesine çok benzer yönler görmemiz mümkün. Pelopenez Savaşı’nda Atina’ya karşı savaş bu benzerliği pekiştirir. Belki de verilmek istenen mesaj Atina’nın bu savaşta neden başarısız olduğudur. Fakat kitap kayıp olduğundan bulunana kadar öğrenebilmemiz mümkün değildir.
Hikâyenin Diğer Tarafı
Platon’un eserlerinde adı geçen Atlantis, aynı zamanda edebiyat alanında da oldukça fazla etki yaptı. Bu uygarlık hakkında çeşitli kitaplar, çizgi romanlar ve filmler yazıldı, çizildi ve çekildi. Aynı zamanda Platon’un diyaloglarında geçen bu uygarlığın tamamiyle kendi teorilerini ispatlamak amacı ile Platon’un hayal ürünü olarak ortaya çıkardığını söyleyen insanlar da oldu.
Atlantis adına yapılan çalışmalar tabiki de sadece Richard Freund tarafından yapılmadı. Konuyla oldukça ilgilenen Bilim adamları, Arkeologlar, Jeofizikçiler de oldu. Atlantis için çok çeşitli çalışmalar ve araştırmalar yapıldı. Çeşitli araştırmacılar Atlantis’i buzul çağlarından yaşamış bir uygarlık olduğunu ileriye süren tezler yayınladı. Fakat nihai sonuç birkaç izden başka bir şey olmadı.